BoerenKPI
BoerenKPI (ook wel bekend als KPI-K of KPI-Kringloop) is een landelijk kennisconsortium met de opdracht om een gemeenschappelijke duurzaamheidstaal te ontwikkelen, gebaseerd op bestaande initiatieven in publiek private samenwerkingen. BoerenNatuur is actief in het consortium om te zorgen dat de inzet van boeren op gebied van agrarisch natuur en landschapsbeheer wordt meegenomen in deze gemeenschappelijk taal.
Doelsturing met KPI-set biedt ruimte voor vakmanschap
Het project ’Kritische Prestatie Indicatoren voor Kringlooplandbouw’ ontwikkelt en test een basisset van indicatoren die inzetbaar is voor meerdere duurzaamheidsdoelen en sectoren in diverse regio’s. Wageningen University & Research, het Louis Bolk Instituut en adviesbureau Boerenverstand bouwen, met financiering vanuit LVVN, aan een systeem om de voortgang in duurzame landbouw op het boerenbedrijf te kunnen monitoren. Het wordt daardoor mogelijk om boeren die vooruitgang boeken te belonen. Het consortium en de pilotgebieden testen sinds 2020 de integrale set KPI’s in de praktijk. Eind 2025 wordt het definitieve advies voor de set opgeleverd.
Deze integrale KPI-set maakt het mogelijk om doelsturing in de agrarische praktijk toe te passen. Dat wil zeggen dat de overheid bepaalt welke doelen er gehaald moeten worden, maar dat boeren zelf mogen bepalen hoe (met welke maatregelen) ze die doelen gaan halen. Op die manier ontstaat er meer ruimte voor het vakmanschap van boeren. Ook voor andere partijen in de keten is het mogelijk om met doelsturing- en beloning te werken volgens een eenduidige methodiek van KPI’s.
Het belang van sturen op de hele set KPI’s
De landelijke kernset bevat in totaal 13 KPI’s (deels nog in ontwikkeling) die op bedrijfsniveau inzicht geven in de duurzaamheidsprestaties van boeren. Op het boerenerf komen verschillende opgaven samen: zowel op het vlak van klimaat, bodem en water als op het vlak van natuur en landschap. Daarom is het van belang om niet maar op één deel van de KPI’s te sturen, maar de hele set te gebruiken. Alleen door tegelijkertijd te sturen op alle KPI’s wordt verbetering op alle achterliggende doelen gewaarborgd. Bovendien kan een verbeterde score op één bepaalde KPI negatief uitpakken op de score op een andere KPI. Door met een integrale set van KPI’s te werken, wordt negatieve afwenteling voorkomen.
Rol BoerenNatuur: KPI’s op vlak van natuur & landschap
Vanuit BoerenNatuur werken we mee aan de inhoudelijke ontwikkeling van de KPI-set en aan de praktische uitvoerbaarheid ervan. De beheerpakketten van het Agrarisch Natuur- en Landschapsbeheer (ANLb) en de Biodiversiteitsmonitor Melkveehouderij (BBM*) vormen de basis voor de KPI’s op het vlak van natuur en landschap. Als BoerenNatuur zetten we ons in om de kwaliteit van het beheer en de bijbehorende data te borgen. Een uitbreiding van agrarisch natuurbeheer zoals voorzien in het Hoofdlijnenakkoord en Regeerprogramma – bijvoorbeeld door uitbreiding van het budget binnen het ANLb – maakt het voor meer boeren mogelijk om aan deze doelen te werken. Met behulp van KPI’s kunnen hun prestaties op het vlak van natuur en landschap inzichtelijk gemaakt worden, zodat ze daar ook voor betaald kunnen krijgen in aanvulling op de ANLb-vergoedingen.
We werken hard aan de operationalisering van de natuur en landschap KPI’s, zodat effectief gestuurd kan worden op (beleids)doelen voor natuur en biodiversiteit. In de ‘Geleerde lessen over de KPI ‘Natuur & Landschap’ wordt dieper ingegaan op de ontwikkelingen van de KPI’s op het vlak van natuur en landschap. Ook werken wij aan integratie en automatische berekening van deze KPI’s in het SCAN-ICT systeem.